Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Ticaret ve Yatırım İlişkilerinin Geliştirilmesine İlişkin Anlaşma
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti (tek
olarak "Taraf" ve birlikte "Taraflar" şeklinde anılacaklardır.):
1) İki ülke arasındaki ortaklığı, dostluğu ve işbirliği ruhunu arttırma
arzusuyla;
2) Her iki ülkenin uluslararası ticaretini ve karşılıklı ekonomik
ilişkilerini daha da geliştirme arzusuyla;
3) Her iki ülkenin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi olduklarını dikkate
alarak ve bu Anlaşma'nın Dünya Ticaret Örgütü'nü kuran Marakeş
Anlaşması ve DTÖ ile ilişkili veya himayesi altında sonuçlandırılmış
olan anlaşmalar, mutabakatlar ve diğer belgeler çerçevesindeki
Tarafların hak ve yükümlülüklerine halel getirmediğini not ederek;
4) Uluslararası ticaret ve yatırım için açık ve tahmin edilebilir bir
ortamın yaratılmasının önemini kabul ederek;
5) Her bir Tarafın, artan uluslararası ticaret ve yatırım sonucunda
kazanacakları faydaları ve ticareti tahrif edici yatırım önlemlerinin
ve korumacılığın Tarafları bu faydalardan mahrum bırakacağını kabul
ederek;
6) Yerli ve yabancı özel yatırımın, büyümeyi arttırmada, istihdam
yaratmada, ticareti arttırmada, teknolojiyi geliştirmede ve ekonomik
kalkınmayı güçlendirmedeki temel rolünü kabul ederek;
7) Doğrudan yabancı yatırımların Tarafların her birinin çıkarlarına olumlu
katkıda bulunduğunu kabul ederek;
8) Türkiye Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri arasında daha
önceden akdedilmiş olan Anlaşmaları kabul ederek ve işbu Anlaşmanın
Tarafların sözkonusu Anlaşmalar çerçevesindeki hak ve
yükümlülüklerine halel getirmediğini not ederek;
9) Hizmet sektörünün ekonomilerinde ve ikili ilişkilerinde artan önemini
kabul ederek;
10) Her iki ülkenin pazarlarına daha fazla girişi kolaylaştırmak için
tarife dışı engelleri ortadan kaldırmanın gereğini kabul ederek;
11) Fikri mülkiyet haklarına yeterli ve etkin koruma ve uygulama
sağlanmasının ve fikri mülkiyet hakları sözleşmelerine bağlı kalmanın
önemini kabul ederek;
12) Uluslararası Çalışma Örgütü'nün temel Sözleşmelerinin özünü teşkil
eden ilkelere dayalı uluslararası düzeyde kabul görmüş temel çalışma
standartlarına uyulması ve teşvik edilmesi doğrultusunda çalışmanın her
iki ülkenin de ekonomik refahı için önemini kabul ederek;
13) Ticaret ve çevre politikalarının sürdürülebilir kalkınmanın
ilerletilmesinde beraberce destekleyiciliğini güvence altına alma arzusuyla;
14) İki ülke arasındaki özel sektör temaslarını teşvik etmek ve
kolaylaştırmak arzusuyla;
15) 20-21 Ekim 1998 tarihli Türkiye - ABD Ortak Ekonomik Komisyonu
Ortak Bildirisi ile 28 Ocak 1998 tarihinde Ankara'da imzalanmış olan
ticari istişare mekanizmasının tesisine dair Mutabakat Zaptı'nda ortaya
konulan ilkeleri kabul ederek;
16) Ticaretin daha serbestleştirilmesini kolaylaştırmaya yönelik
anlaşmaların müzakere edilmesi de dahil olmak üzere, ticari ve yatırımları
serbestleştirmek için yöntemler araştırmak amacıyla ikili bir mekanizma
kurmanın ortak çıkarlarına hizmet edeceği mülahazasıyla;
Taraflar aşağıdaki hususlar üzerinde anlaşmışlardır:
MADDE 1
Taraflar, bu Anlaşma hükümleri ile uyumlu olarak ürün ve hizmet ticaretini
genişletme arzularını beyan ederler. Taraflar karşılıklı yarar sağlayacak
şekilde malların ve hizmetlerin değişiminin kolaylaştırılması ve teşvik
edilmesi ve uzun vadeli kalkınma için uygun koşulların ve kendi vatandaşları
ve şirketleri arasındaki ticaretin çeşitliliğinin güvence altına alınması için
uygun tedbirleri alacaklardır.
MADDE 2
Taraflar, her iki Tarafın temsilcilerinden oluşacak bir Türkiye - Amerika
Birleşik Devletleri Ticaret ve Yatırım Konseyi (Konsey) kuracaklardır. Türk
Tarafına Dış Ticaret Müsteşarlığınca, ABD Tarafına ise ABD Ticaret
Temsilciliği Ofisince (USTR) başkanlık edilecektir. Her iki Taraf, koşulların
gerektirmesi halinde, diğer devlet kurumlarının görevlilerinden yardım
alabilecektir. Konsey, her iki Tarafça kabul edilen tarihlerde yılda en az
bir defa toplanacaktır.
MADDE 3
Konseyin amaçları, Tarafların ilgi duydukları belirgin ticaret ve yatırım
konularında istişare toplantıları düzenlemek; müzakere için uygun anlaşmaları
belirlemek, ticaret ve yatırıma engel teşkil eden hususları tespit etmek ve
bunların ortadan kaldırılması doğrultusunda çalışmaktır.
MADDE 4
İkili ticareti daha da geliştirmek ve ürünlerin ve hizmetlerin değişiminde
istikrarlı bir artış sağlamak amacıyla Taraflar; ticaret, vergilendirme, fikri
mülkiyet, yatırım, çalışma ve çevre konuları ile Taraflarca üzerinde mutabık
kalınacak diğer konularla ilgili başka anlaşmaların arzu edilip edilmediğini
mütalaa edeceklerdir.
MADDE 5
1. Taraflardan herhangi biri, Türkiye ile ABD arasında 3 Aralık 1985
tarihinde Vaşington'da imzalanmış olan Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve
Korunması Anlaşması, "Yatırım Anlaşması"ndan kaynaklanmayan herhangi bir
yatırım konusu veya herhangi bir ticari konu hakkında Taraflar arasında
istişare yapılmasını talep edebilir. İstişare talepleri, müzakere edilerek
konunun yazılı açıklaması ile birlikte yapılacak ve istişareler, talepte
bulunan Taraf daha ileri bir tarihi kabul etmedikçe, talepten itibaren 30 gün
içinde gerçekleştirilecektir.
2. İşbu Anlaşma, Taraflardan herhangi birinin ulusal hukukuna veya taraf
olduğu diğer belgeler çerçevesindeki haklarına halel getirmeyecektir.
MADDE 6
Bu Anlaşma, Tarafların Anlaşmanın yürürlüğe girmesine ilişkin her iki
ülkedeki gerekli yasal yöntemlerin tamamlanmış olduğuna dair bildirimlerin
teati edildiği tarihte yürürlüğe girecektir.
MADDE 7
Taraflar bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonra 30 gün içerisinde
Konsey için bir eylem gündemi hazırlanması hususunda mutabık kalmışlardır.
MADDE 8
Bu Anlaşma beş (5) yıllık bir süre için yürürlükte kalacak ve bundan sonra
yürürlük süresi dolmadan altı (6) ay önce her iki Taraftan biri diğer Tarafa
sona erdirme talebini yazılı olarak bildirmediği müddetçe geçerliliği her yıl
otomatik olarak bir yıl uzayacaktır.
Bu hususları teyiden, aşağıda imzası bulunanlar kendi Hükümetleri
tarafından verilen yetkiye dayanarak işbu Anlaşmayı imzalamışlardır.
İşbu Anlaşma; Vaşington'da 29 Eylül 1999 tarihinde, her iki metin de eşit
düzeyde geçerli olmak üzere Türkçe ve İngilizce dillerinde iki nüsha olarak
imzalanmıştır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
HÜKÜMETİ ADINA HÜKÜMETİ ADINA
Ahmet Kenan Tanrıkulu Charlene Barshefsky
Sanayi ve Ticaret Bakanı ABD Ticaret Temsilcisi